صدسالگی احیای حوزه تعداد اخبار:36
سال جاری مصادف با صدمین سال احیای حوزه علمیه قم از سوی مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی است و تحولات یک قرن اخیر حوزه از مناظر مختلف از جمله روند تحولات فقهی قابل بررسی است.
امسال و همزمان با بزرگداشت صدسالگی حوزه، مدیریت عالی این نهاد علمی اقدام به تغییر و تحولاتی در برخی متون درسی کرد که بازتاب‌های مختلفی در سطح حوزه‌های علمیه و بین علما و اساتید داشته است و ایکنا بنابر رسالت خود به بررسی ابعاد این مسئله پرداخته است.
در نشست صدسالگی حوزه مطرح شد؛
انقلاب، نقطه عطف تحول دانش اخلاق در حوزه علمیه/ آیا مباحث اخلاقی در سال‌های اخیر جوابگو بوده؟
حجت‌الاسلام محمدتقی اسلامی معتقد است که انقلاب اسلامی نقطه عطف تحول در دانش اخلاق است. همچنین محمدجواد فلاح گفت: باید تحلیل کرد که چرا مباحث اخلاقی ما در پیروزی انقلاب و در جنگ به خوبی جواب می‌دهد، ولی در شرایط دیگر مانند عصر رسانه، فضای مجازی و تحولات حاکمیتی به خصوص در یکی دو دهه اخیر جوابگو نیست.
در نشست صدسالگی حوزه به میزبانی ایکنا مطرح شد؛
بررسی شیوه ارائه خدمات اجتماعی حوزه و مرجعیت قبل و بعد از انقلاب
حجت‌الاسلام محمدحسن زمانی در دومین بخش از نشست صدسالگی حوزه علمیه بیان کرد که اولین کار روحانیت در انقلاب، حاکمیت دین و ابتنای قوانین بر مبنای دین است و شش فقیه شورای نگهبان بر قوانین مصوب مجلس باید نظارت داشته باشند و حجت‌الاسلام جواد اسماعیلی نیز علت دشمنی استعمار با ایران را سد بودن ایران در برابر استعمار و استکبارطلبی بیگانگان و برخی سیاست‌های آنها مانند همجنس‌گرایی دانست.
در نشست صدسالگی حوزه به میزبانی ایکنا مطرح شد؛
زمینه حضور حداکثری آیت‌الله حائری یزدی در سیاست فراهم نبود/ لزوم شنیدن نقدها و اعتراضات مردم
حجت‌الاسلام محمدحسن زمانی در نشست صدسالگی حوزه علمیه گفت: آیت‌الله حائری یزدی به دنبال حضور حداکثری در سیاست بود ولی زمینه برای کنشگری او فراهم نشد و این فرصت برای امام خمینی(ره) مهیا شد. حجت‌الاسلام جواد اسماعیلی نیز اظهار کرد: نیاز به معنویت امری دائمی و فطری است و همواره نیاز به روحانیت وجود خواهد داشت.
در نشست صدسالگی حوزه به میزبانی ایکنا مطرح شد؛
دسترسی نداشتن دانشگاهیان به پایان‌نامه‌های حوزوی/ واژه حجاب اجباری ساخته دشمنان است
معاون پژوهش جامعه الزهرا(س) در نشست صدسالگی حوزه قم گفت: در حال حاضر پایان‌نامه‌های طلاب نمایه نمی‌شود و امکان دسترسی فرد غیر حوزوی به این آثار وجود ندارد و باید در این زمینه تدبیر جدی اندیشیده شود تا امکان استفاده دانشجویان و اساتید غیر حوزوی از آثار علمی حوزویان مهیا شود و این مسئله در رتبه‌بندی علمی هم موثر خواهد بود.
در نشست صدسالگی حوزه به میزبانی ایکنا مطرح شد؛
روند تبدیل مکتبخانه‌های بانوان به حوزه خواهران/ هنوز زنان را در سایت اندیشوران حوزه نمی‌پذیرند
معاون پژوهش جامعه الزهرا(س) در نشست صدسالگی حوزه تاکید کرد: امروز که چهار دهه از انقلاب می‌گذرد هنوز زنان نمی‌توانند در برخی مراکز علمی عضویت داشته باشند و هنوز بانوان را در سایت اندیشوران حوزه نمی‌پذیرند و جنسیت مرد جزء اولین شرایط ثبت نام است.
حجت‌الاسلام محمدکاظم تقوی در گفتوگو با ایکنا:
حوزه‌ها نتوانستند فقه کارآمد در حکمرانی و مدیریت جامعه امروز را تولید کنند/ تعارض با اندیشه مردمسالاری امام(ره)
حجت‌الاسلام محمدکاظم تقوی ضمن اشاره به دیدگاه مترقی امام خمینی(ره) در باب مردمسالاری و حق تعیین سرنوشت در جمهوری اسلامی، نشان داد چگونه برخی اندیشه‌ها که در تعارض و تضاد با اندیشه مردم‌سالارانه امام قرار دارند، توانستند به مرور زمان اندیشه‌های امام را به حاشیه برانند و زمینه مشکلات و چالش‌های امروزی را فراهم کنند.
حجت‌الاسلام محمد حاج‌ابوالقاسم در گفتوگو با ایکنا:
مهمترین چالش حوزه‌های علمیه کاربردی کردن معارف دین است + فیلم
حجت‌الاسلام محمد حاج‌ابوالقاسم ضمن اشاره به مهمترین چالش‌های پیش روی حوزه علمیه، بیان کرد: مهمترین چالش حوزه‌های علمیه در یک کلمه کاربردی کردن معارف دینی است و اگر این اتفاق رخ ندهد، بین حوزه‌ها و توده مردم فاصله خواهد افتاد.
در نشست «صدسالگی احیای حوزه» در ایکنا مطرح شد
موضوع تغییر متون درسی حوزه مربوط به قبل از انقلاب است/ دلایل موافقان و مخالفان چیست؟
حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد درباره طرح تغییر متون درسی حوزه گفت: از تعدادی اساتید به صورت مستقیم یا با نامه دعوت شد ولی برخی پاسخ ندادند، عده‌ای گفتند ما را معاف کنید، برخی هم حاضر به کمک شدند ولی گفتند نام ما در هیچ سندی نیاید و برخی هم بین راه رها کردند. حجت‌الاسلام ملک‌زاده نیز معتقد است که استادان حوزه در جریان تغییرات قرار نگرفتند و اقناع نشدند.
نشست «صدسالگی حوزه» در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور
در آستانه همایش ملی صد سالگی تاسیس حوزه علمیه قم، نشستی با حضور کارشناسان حوزه به همت جهاددانشگاهی واحد قم و خبرگزاری ایکنا در معاونت آموزش مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور برگزار شد.
در نشست «تحولات فقهی حوزه قم» به میزبانی ایکنا مطرح شد؛
حوزه از تحولات دنیا و کشور عقب مانده است؟ / نقدی بر تغییر متون درسی حوزویان
در نشست «تحولات فقهی حوزه قم» با حضور احمد رهدار و مصطفی دری مطرح شد که فقه هنوز نتوانسته پاسخگوی همه سوالات و نیازهای جامعه باشد و این حس که در کل جامعه و جامعه حوزوی وجود دارد که حوزه از تحولات دنیا و کشور عقب مانده است حس غلطی نیست.
در نشست «تحولات فقهی حوزه قم» به میزبانی ایکنا مطرح شد؛
پیشرفت دانش حقوق فرایند سکولاریزاسیون را تشدید می‌کند/ دلیل کاهش تاثیر فتاوا چیست؟
حجت‌الاسلام مصطفی دری در نشست «تحولات فقهی حوزه قم» به میزبانی ایکنا گفت: گسترش دانش حقوق و قانونی کردن همه حقوق در عمل منجر به کاهش تجربه دینی خواهد شد. همچنین حجت‌الاسلام احمد رهدار تأکید کرد: به نظرم هرچه دانش حقوق در کشور رشد کند، به فرایند سکولاریزه شدن سرعت می‌بخشد.
نشست «تحولات و تطورات فقهی حوزه قم» به میزبانی ایکنا
حوزه قم بعد از انقلاب نتیجه‌گرا و اجتماعی‌تر از نجف شد/ جریان‌های فقهی مطرح کدامند؟
حجت‌الاسلام مصطفی دری معتقد است ویژگی حوزه در صد سال اخیر، نتیجه‌گرایی در فقه است و حجت‌الاسلام احمد رهدار، نتیجه‌گرایی فقهی حوزه قم را به دلیل مبنای روشی آیت‌الله حائری و آیت‌الله بروجردی می‌داند.
حسین علوی‌مهر در گفتوگو با ایکنا:
تفسیر و علوم قرآنی بعد از انقلاب به اندازه 8 قرن پیشرفت کرده است
حجت‌الاسلام حسین علوی مهر معتقد است که تفسیر قرآن در صد سال اخیر به اندازه هشت قرن رشد کرده و قطعا فعالیت‌های آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله حائری یزدی در مقدمه‌چینی برای این تحول مؤثر بوده است. به خصوص بعد از انقلاب اسلامی شاهد تحولات تفسیری به اندازه هفت هشت قرن گذشته هستیم.
محمدتقی اکبرنژاد در گفتوگو با ایکنا پاسخ داد
چرا آیت‌الله حائری در مواجهه با رضاخان تقیه می‌کرد؟
حجت‌الاسلام محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن‌سازی گفت: مقطعی که آیت‌الله حائری به احیای حوزه پرداخت با دوره حکومت رضاخان همزمان شد و حوزه مانند یک نهال نوپا و نیازمند رسیدگی بود. از این رو از مواجهه مستقیم با رضاخان پرهیز کرد که سیاستی درست و مبتنی بر روش اهل بیت(ع) بود، چون وقتی شرایط آماده نبود، آنان تقیه می‌کردند.
آیت‌الله مبلغی:
آیت‌الله بروجردی در فقه اقوال و فقه نصوص تحول ایجاد کرد
آیت‌الله احمد مبلغی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، گفت: آیت‌الله بروجردی در دو بخش تحول ایجاد کرد یکی فقه الاقوال و دیگری فقه النصوص و همین تحول سبب شده تا ایشان مکتبی متمایز از دیگر فقها داشته باشد.
صدسالگی حوزه قم در گفتوگو با آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست:
مقاومت‌هایی در برابر تحول حوزه وجود دارد/ آینده به نفع مرجعیت است
آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست با بیان اینکه تحول در حوزه روند خوبی دارد، گفت: طیفی از سطوح عالی و خارج که کم هم نیستند در برابر تحول مقاومت می‌کنند، ولی اینکه مقاومت چقدر نتیجه‌بخش است و تا چه زمانی می‌توانند آن را ادامه دهند جای بحث دارد.
عبدالوهاب فراتی در گفتوگو با ایکنا:
روحانیت گفت‌وگوی درون‌حوزوی را برای تبیین مناسبات خود با نهاد قدرت آغاز کند
عبدالوهاب فراتی با بیان اینکه روحانیت گاهی خود را به یک جریان سیاسی تقلیل داده و از آن حمایت کرده است، گفت: روحانیت باید گفت‌وگوی درون‌حوزوی انجام دهد. همانطور که نباید اصرار داشته باشیم که روحانیت در همه نهادهای قدرت حضور داشته باشد، نباید بگوییم که همه ارکان قدرت را رها کند، زیرا خطرناک است.
معاون آموزش حوزه خواهران:
روند آموزش در حوزه خواهران باید شتاب بیشتری بگیرد
هنوز حوزه خواهران، انتظاری را که در عرصه نظریه‌پردازی و تبدیل شدن به مرجعیت علمی وجود داشته است نتوانسته پاسخ دهد ولی گام‌های خوبی در این راستا و در جهت ایجاد برخی رشته‌های مرتبط و تربیت نیروهای متخصص برداشته است که ثمرات آن به تدریج آشکار خواهند شد، ضمن اینکه روند آموزشی جدید حوزه باید سرعت بیشتری به خود بگیرد، برخی متون به روز شوند.
عبدالکریم بهجت‌پور در گفتوگو با ایکنا:
آینده مرجعیت چگونه خواهد بود؟/ آیت‌الله حائری سیاسی بود ولی زمینه آماده نبود
حجت‌الاسلام عبدالکریم بهجت‌پور، عضو هیت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تحلیل خود از آینده مرجعیت بر ضرورت ایجاد شورای مرجعیت و افتای تخصصی تاکید و با اشاره به لزوم تحول همه جانبه در حوزه، گفت: چالش‌های امروز به ما می‌گوید دیر یا زود حجم مسائل تخصصی به گونه‌ای است که ما مرجعیت مطلق برای همه مسائل نخواهیم داشت.
مدیر حوزه‌های علمیه:
پژوهشگران تولیدات مناسبی برای صدسالگی حوزه ارائه دهند
مدیر حوزه‌های علمیه در دیدار اعضای شورای عالی سیاستگذاری کتاب سال حوزه، تأکید کرد: لازم است محققان و پژهشگران در عرصه بازتأسیس حوزه علمیه قم حضور جدی داشته باشند و در این عرصه تولیدات خوبی ارائه دهند.
صدسالگی حوزه قم در گفتوگو با حجت‌الاسلام نبوی:
دشمنان خطاهای روحانیت را بزرگ‌نمایی می‌کنند
حجت‌الاسلام محمدحسن نبوی با بیان اینکه نقایصی در حوزه وجود دارد، گفت: اگر ماهواره و فضای مجازی را دنبال کنید، خواهید دید که عده‌ای از خداناباوران انواع تهمت‌ها را به روحانیت می‌زنند؛ مثلاً وقتی یک روحانی مرتکب خطایی می‌شود، آن را پررنگ جلوه می‌دهند.
صدسالگی حوزه قم در گفتوگو با حجت‌الاسلام بنیادی:
فضای ابراز اندیشه در حوزه به اندازه کافی باز نیست/ تاثیر خدمات جهادی طلاب
نایب‌رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: ما در یکی دو دهه اخیر گرفتار کندی شده‌ایم و این امر علاوه بر موانع بیرونی، موانع درونی هم دارد و ناشی از عدم به‌کارگیری نخبگان و افراد شایسته است. هنوز فضای ابراز اندیشه در حوزه آن‌طور که باید باز نیست.
آیت‌الله اعرافی تبیین کرد:
برنامه‌های مفصل تحول حوزه در آغاز صد سالگی دوم
آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه گفت: براساس تجارب به دست آمده از فعالیت حوزه در صد سال اخیر و ایجاد مؤسسات و نهادهای وابسته و با دریافت نظرات و مطالبات بزرگان و مراجع و رهبری، حوزه به یک برنامه‌ریزی کلان اقدام کرد و برای اولین بار است که حوزه از چندین سند راهبردی و چشم‌انداز مربوط به دو دهه آینده برخوردار است.
معاون تهذیب حوزه در گفتوگو با ایکنا:
مردم به روحانیت اصیل بدبین نیستند/ افزایش جوهره دینداری مردم
حجت‌الاسلام محمد عالم‌زاده نوری با تبیین دستاوردهای حوزه در عرصه‌های مختلف تاکید کرد: اگر در بین حوزویان یک نفر مرتکب خطا و ناهنجاری شود، بازتاب و بسامد آن در جامعه بسیار زیاد است و از سوی رسانه‌ها به خصوص دشمنان برجسته می‌شود ولی توده مردم به روحانیت اصیل بدبین نیستند. این صرفاً ادعا نیست، بلکه نتیجه یک پژوهش میدانی گسترده در سراسر کشور است که دفتر تبلیغات اسلامی آن را انجام داده است.
صد سالگی احیای حوزه در گفتوگو با آیت‌الله غروی:
کمک‌های دولت در برابر سرویس‌دهی حوزه چندان زیاد نیست
آیت‌الله سیدمحمد غروی با تاکید بر اینکه حوزه با شهریه مراجع اداره می‌شود، گفت: دولت‌ها هم متناسب با فراز و نشیب‌ها از حوزه حمایت کرده‌اند و این به دلیل خدماتی است که حوزه به نظام ارائه کرده و افراد را برای ورود به شورای نگهبان، خبرگان رهبری و... تربیت می‌کند و این امر نباید نادیده گرفته شود.
احمد رهدار در گفتوگو با ایکنا:
علیرغم نقص‌ها دستاوردهای بین‌المللی حوزه قابل توجه است
حجت‌الاسلام احمد رهدار معتقد است گاهی یکی از نهادها یا همه آنها که در عرصه بین‌المللی و به نمایندگی از حوزه فعالیت می‌کنند نقد می‌کنیم که درست هم هست و نقایص آنها قابل اغماض نیست، ولی در یک نگاه کلی دستاوردهای آنها قابل توجه است.
همایش میراث‌دار صد سال تاریخ حوزه برگزار می‌شود
همایش «آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی، میراث‌دار صد سال تاریخ حوزه علمیه» در قم برگزار می‌شود.
حجت‌الاسلام پورمحمدی بیان کرد:
گریه شدید آیت‌الله حائری یزدی برای مشکلات مردم ایران
حجت‌الاسلام پورمحمدی ضمن اشاره به تاریخچه شکل‌گیری حوزه علمیه قم تصریح کرد: در سال ۱۳۰۷ فردی به نام محسن صدرالاشراف که وزیر دادگستری بود می‌گوید: در قم به دیدار شیخ عبدالکریم رفتم و دیدم شیخ برای اوضاع سخت مردم مانند باران گریه می‌کند و می‌گوید: انگلیسی‌ها حلقوم اسلام را گرفته و تا مسلمانان را خفه نکنند دست بردار نیستند.
آیت‌الله فاضل لنکرانی:
نسبت جدایی حوزه از سیاست به آیت‌الله بروجردی بزرگ‌ترین جفا است
آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی در جلسه درس خارج فقه نظام سیاسی، در واکنش به اظهارات برخی در «نشست صدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم» پیرامون لزوم جدایی حوزه از سیاست، از گزارش‌های خلاف واقع نسبت به حوزه و بزرگان آن از جمله آیت‌الله بروجردی انتقاد کرد.
تکنولوژی باز هم برای فقها چالش ایجاد کرد
دلایل محسن اراکی بر عدم جواز معامله متاورس/ یادآوری جعفریان؛ فتوای مخالفت با رایتل فراموش نشده است
سخنان اخیر آیت‌الله محسن اراکی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه، درباره حرمت خرید و فروش در فضای متاورس باعث بیان برخی انتقادها از درون حوزه به خصوص از سوی حجت‌الاسلام رسول جعفریان شده است و او مخالفت حوزه با رادیو، کالسکه و رایتل را یادآوری کرده است.
رسول جعفریان:
حوزه عیب‌های خود را تاریخ‌نگاری و رفع کند/ متهميم که هر چيز جديدی را تحريم كرديم
حجت‌الاسلام رسول جعفریان بیان کرد: سرمایه‌ای در قم هست و اشکالاتی دارد که باید برطرف شود. حوزه نباید بی‌جهت از خود تعریف و تمجید کند، بلکه باید با تواضع عیب‌های خود را تاریخ‌نگاری کند و برای رفع آنها به دنبال راه حل باشد.
رضا مختاری:
حوزه قم با فداکاری علمای بزرگ حفظ شد/ چه کسی خواست که به او آیت‌الله نگویند؟
حجت‌الاسلام رضا مختاری با اشاره به تاریخچه تأسیس حوزه علمیه قم بیان کرد: زمانی که علمای قم به افضلیت شیخ عبدالکریم پی بردند، همگی اذعان کردند که باید ایشان در رأس کار قرار بگیرد و حتی شیخ ابوالقاسم کبیر هم با اینکه آیت‌الله بود و رساله داشت، به همه اعلام کرد که نباید او را آیت‌االله خطاب کنند. این رویه پس از وفات شیخ عبدالکریم هم با حمایت از آیت‌الله بروجردی ادامه یافت.
آیت‌الله محقق داماد به این سؤال پاسخ داد
چرا حوزه علمیه قم تأسیس شد/ مواضع روشنفکرانه شیخ عبدالکریم حائری
آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد با اشاره به دلایل تأسیس حوزه علمیه قم بیان کرد: در زمانی که میان شیخ عبدالکریم و میرزای کوچک نامه‌نگاری صورت گرفت تا شیخ به قم برود، شرایط علیه روحانیت بود و شیخ عبدالکریم در ذهنش این بود که یک حوزه با دو عنصر سواد و فضل و دیگری اخلاق و همچنین جدای از سیاست تأسیس شود تا روحانیت دوباره در قلب ملت وارد شود.
نشست علمی «صد سالگی حوزه قم» برگزار می‌شود
نشست علمی «صد سالگی حوزه قم» ساعت ۱۸ روز یکشنبه ۲۸ آذر، در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی واقع در خیابان استاد نجات‌اللهی، نبش ورشو برگزار می‌شود.
احمد غلامعلی:
چرا هر چیزی را روی منبر نقل می‌کنیم و به معصوم نسبت می‌دهیم؟
احمد غلامعلی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه تقابل بین حدیث‌گرایان و عقل‌گرایان تقابلی تاریخی است که امروزه هم وجود دارد و به خطا محققان حدیثی را متهم به دوری از عقل می‌کنند،گفت: برخی منبری‌ها به آسانی روایاتی را به ائمه(ع) نسبت می‌دهند، در حالی که به صحت آن اعتماد ندارند، ولی در گذشته عالمان حقیقی از روی منابع اولیه حتی روضه‌خوانی می‌کردند.
کارنامه حوزه علمیه در صد سال گذشته
با گسترش تدریس علوم اسلامی در حوزه علمیه قم و ظهور در عرصه کتب تربیتی و آموزش‌های تخصصی رشته‌های علوم انسانی جهان اسلام، و همچنین حوزه بین‌الملل و هنر غنابخشی آن سبب شد که برخی از آثار تربیت‌شدگان در دانشگاه‌های شهره جهان تدریس شده و جز منابع مرجع تعلیم و تربیت معرفی شوند.
